Warren Buffett (sinh năm 1930) là một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất mọi thời đại, được mệnh danh là “Nhà Tiên Tri Xứ Omaha”. Ông là Chủ tịch kiêm CEO của Berkshire Hathaway, nổi tiếng với triết lý đầu tư giá trị (Value Investing) và sự kiên định vào các nguyên tắc cơ bản. Dù thường xuyên bày tỏ sự hoài nghi với Bitcoin/Crypto, nhưng những bức thư thường niên và thông điệp đầu tư của ông luôn là bài học kinh điển cho mọi nhà đầu tư trên toàn thế giới. Thế giới luôn ngưỡng mộ ông ấy, không chỉ là tài năng đầu tư mà là một nhân cách lớn huyền thoại.
Dưới đây là toàn văn thông cáo báo chí lời chia tay đặc biệt của ông ấy mà Crypto.id.vn muốn chia sẻ đến các bạn:
Nội dung: “Thông điệp Lễ Tạ Ơn từ Warren Buffett”
BERKSHIRE HATHAWAY INC.
THÔNG CÁO BÁO CHÍ
PHÁT HÀNH NGAY LẬP TỨC – 10 tháng 11, 2025
Omaha, NE (BRK.A; BRK.B) –
Hôm nay, Warren E. Buffett đã chuyển đổi 1.800 cổ phiếu hạng A thành 2.700.000 cổ phiếu hạng B để tặng số cổ phiếu B này cho bốn quỹ gia đình: 1.500.000 cổ phiếu cho Quỹ Susan Thompson Buffett và 400.000 cổ phiếu cho mỗi tổ chức sau: The Sherwood Foundation, The Howard G. Buffett Foundation và NoVo Foundation. Các khoản đóng góp đã được chuyển giao trong ngày hôm nay.
Dưới đây là lời nhắn của ông Buffett gửi đến các cổ đông:
Gửi Các Cổ Đông Của Tôi,
Tôi sẽ không còn viết báo cáo thường niên của Berkshire hay nói lê thê tại Đại hội cổ đông nữa. Như người Anh nói, tôi sẽ “im hơi lặng tiếng”.
Kiểu như vậy.
Greg Abel sẽ trở thành người đứng đầu vào cuối năm nay. Anh ấy là một nhà quản lý tuyệt vời, một người làm việc không biết mệt và một người giao tiếp trung thực. Hãy chúc anh ấy một nhiệm kỳ lâu dài.
Tôi vẫn sẽ tiếp tục trò chuyện với các bạn và các con tôi về Berkshire qua thông điệp Lễ Tạ Ơn hằng năm. Các cổ đông cá nhân của Berkshire là một nhóm rất đặc biệt — họ hào phóng một cách khác thường khi chia sẻ thành quả của mình với những người kém may mắn hơn. Tôi rất thích cơ hội được giữ liên lạc với các bạn. Năm nay, xin hãy cho tôi được hồi tưởng đôi chút trước khi thảo luận về kế hoạch phân bổ cổ phần Berkshire của tôi. Cuối cùng, tôi sẽ chia sẻ vài suy ngẫm về kinh doanh và cuộc sống.
Khi Lễ Tạ Ơn đến gần, tôi biết ơn và bất ngờ vì mình vẫn còn sống ở tuổi 95.
Khi tôi còn trẻ, khả năng này không hề trông sáng sủa. Những năm đầu đời tôi đã suýt chết.
Năm đó là 1938, và người dân Omaha thời ấy thường xem các bệnh viện trong thành phố là “bệnh viện Công giáo” hoặc “bệnh viện Tin lành”. Cách phân loại này lúc bấy giờ được xem là điều tự nhiên.
Bác sĩ gia đình chúng tôi, Harley Hotz, là một người Công giáo thân thiện, thường mang theo chiếc túi đen đến khám tại nhà. Ông gọi tôi là “Skipper” và hầu như chẳng bao giờ lấy nhiều tiền cho mỗi lần thăm khám. Khi tôi bị đau bụng dữ dội vào năm 1938, bác sĩ Hotz đến nhà, thăm khám và bảo rằng sáng hôm sau tôi sẽ ổn.
Sau đó ông về nhà, ăn tối và chơi một ván bài bridge. Nhưng những triệu chứng kỳ lạ của tôi vẫn khiến ông băn khoăn, và tối hôm đó ông quyết định đưa tôi vào Bệnh viện St. Catherine để mổ ruột thừa khẩn cấp. Ba tuần sau đó, tôi có cảm giác như mình đang sống trong một tu viện — và tôi bắt đầu thích “thính phòng” mới của mình. Tôi thích nói chuyện — vâng, ngay cả hồi đó — và các sơ đều quý mến tôi.
Để mọi thứ thêm phần thú vị, cô Madsen, giáo viên lớp Ba của tôi, bảo 30 bạn cùng lớp viết thư cho tôi. Có lẽ tôi đã vứt thư của bọn con trai đi, nhưng thư của các bạn nữ thì tôi đọc đi đọc lại; hóa ra nằm viện cũng có cái lợi.
Điểm nhấn trong thời gian hồi phục của tôi — thực ra là khá nguy hiểm trong suốt tuần đầu — là món quà từ dì Edie tuyệt vời của tôi. Bà mang cho tôi một bộ dụng cụ lấy dấu vân tay rất chuyên nghiệp, và tôi liền lăn tay toàn bộ các sơ điều dưỡng. (Có lẽ tôi là đứa trẻ Tin lành đầu tiên họ từng thấy ở St. Catherine’s, và họ chẳng biết phải mong chờ điều gì.)
Lý thuyết của tôi — hoàn toàn điên rồ, tất nhiên — là một ngày nào đó một sơ nào đó sẽ “làm điều xấu”, và FBI sẽ nhận ra rằng họ đã quên lấy dấu vân tay của các sơ. Những năm 1930, FBI và giám đốc J. Edgar Hoover của họ được người dân Mỹ tôn sùng, và tôi tưởng tượng ra cảnh chính ông Hoover đến Omaha để xem bộ sưu tập “vô giá” của tôi. Tôi còn mơ rằng ông và tôi sẽ nhanh chóng xác định và bắt giữ sơ phạm tội. Danh tiếng toàn quốc có vẻ được đảm bảo.
Dĩ nhiên, viễn cảnh ấy chẳng bao giờ thành hiện thực. Nhưng trớ trêu thay, vài năm sau người ta phát hiện chính J. Edgar mới là người tôi nên lăn tay, vì ông ta cuối cùng đã bị tai tiếng vì lạm dụng quyền lực.
Đó là Omaha vào thập niên 1930 — nơi một chiếc xe trượt tuyết, một chiếc xe đạp, một găng tay bóng chày và một bộ tàu hỏa điện là những vật mà tôi và bạn bè khao khát nhất. Giờ hãy nhìn vài đứa trẻ khác cùng thời, sống rất gần tôi, những người đã ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời tôi, dù tôi hoàn toàn không biết về họ lúc ấy.
Tôi sẽ bắt đầu với Charlie Munger, người bạn thân nhất suốt 64 năm.
Những năm 1930, Charlie sống chỉ cách căn nhà mà tôi đã ở từ năm 1958 một dãy nhà.
Thuở đầu, tôi đã suýt quen biết Charlie. Charlie — lớn hơn tôi 6 năm 8 tháng — làm việc vào mùa hè năm 1940 tại cửa hàng tạp hóa của ông nội tôi, nhận 2 đô cho ngày làm việc 10 tiếng. (Tính tiết kiệm chảy trong huyết quản nhà Buffett.) Năm sau tôi cũng làm việc tương tự ở cửa hàng đó, nhưng chúng tôi chưa từng gặp nhau cho đến năm 1959, khi anh 35 tuổi và tôi 28 tuổi.
Sau Thế chiến II, Charlie tốt nghiệp Luật Harvard rồi chuyển hẳn tới California. Nhưng ông luôn nhớ và xem những năm tháng ở Omaha là nền tảng hình thành tính cách. Suốt hơn 60 năm, Charlie có ảnh hưởng to lớn đối với tôi và đã là một người thầy, một “người anh lớn” bảo vệ tôi theo cách không thể tốt hơn. Chúng tôi có khác biệt, nhưng chưa bao giờ tranh cãi. Cụm từ “Tôi đã bảo mà” không tồn tại trong từ điển của ông.
Năm 1958, tôi mua căn nhà đầu tiên và duy nhất của mình.
Tất nhiên là ở Omaha — cách nơi tôi lớn lên (nói rộng ra) khoảng 2 dặm, cách nhà ba mẹ vợ chưa tới hai dãy nhà, cách cửa hàng tạp hóa Buffett khoảng sáu dãy nhà, và cách tòa nhà văn phòng nơi tôi làm việc suốt 64 năm chỉ 6–7 phút lái xe.
Giờ hãy đến với Stan Lipsey.
Stan bán tờ Omaha Sun Newspapers (báo tuần) cho Berkshire năm 1968 và một thập kỷ sau chuyển đến Buffalo theo lời đề nghị của tôi. Khi đó, tờ The Buffalo Evening News, thuộc sở hữu của một công ty con Berkshire, đang chiến đấu một mất một còn với đối thủ — tờ báo buổi sáng duy nhất có số Chủ nhật — và chúng tôi đang thua.
Stan cuối cùng đã xây dựng ấn phẩm Chủ nhật mới của chúng tôi, và trong nhiều năm sau đó tờ báo — vốn từng thua lỗ nặng — mang lại lợi nhuận hơn 100% mỗi năm (trước thuế) trên khoản đầu tư 33 triệu đô. Đây là số tiền rất quan trọng đối với Berkshire đầu thập niên 1980.
Stan lớn lên gần nhà tôi khoảng năm dãy. Một người hàng xóm của ông là Walter Scott, Jr.
Walter — bạn hẳn nhớ — là người đưa MidAmerican Energy về với Berkshire năm 1999. Ông cũng là thành viên hội đồng quản trị Berkshire cho đến khi mất năm 2021, đồng thời là người bạn vô cùng thân thiết. Walter là người dẫn đầu công tác từ thiện của Nebraska trong nhiều thập niên, và cả Omaha lẫn bang đều mang dấu ấn của ông.
Walter học tại Trường Trung học Benson, nơi mà tôi lẽ ra cũng theo học — cho đến khi năm 1942, cha tôi bất ngờ đánh bại một nghị sĩ tại vị bốn nhiệm kỳ trong một cuộc bầu cử Quốc hội. Cuộc đời luôn đầy bất ngờ.
Còn nữa.
Năm 1959, Don Keough và gia đình trẻ của ông sống ngay đối diện nhà tôi và chỉ cách nơi gia đình Munger từng sống khoảng 100 yard. Khi ấy Don là một người bán cà phê, nhưng sau này ông trở thành Chủ tịch Coca-Cola và là một giám đốc tận tâm của Berkshire.
Khi tôi gặp Don, ông kiếm 12.000 đô mỗi năm và vợ chồng ông nuôi 5 đứa con — tất cả đều học trường Công giáo (có học phí). Gia đình chúng tôi nhanh chóng trở thành bạn bè. Don lớn lên trên một trang trại ở tây bắc Iowa và tốt nghiệp Đại học Creighton ở Omaha. Ông kết hôn với Mickie — một cô gái Omaha — và sau khi gia nhập Coca-Cola, ông đã trở thành người huyền thoại trên toàn thế giới.
Năm 1985, khi Don là Chủ tịch Coca-Cola, công ty cho ra mắt “New Coke” — một thất bại nổi tiếng. Don đã có một bài phát biểu nổi tiếng, trong đó ông xin lỗi công chúng và khôi phục lại “Coke Cũ”. Quyết định này được đưa ra sau khi Don chia sẻ rằng thư gửi công ty ghi “Tên ngốc tối cao” (Supreme Idiot) đều được chuyển đến bàn ông. Bài phát biểu rút lại sản phẩm này đã trở thành kinh điển và vẫn có thể xem trên YouTube. Ông vui vẻ thừa nhận rằng sản phẩm Coca-Cola thực ra thuộc về công chúng, chứ không phải công ty. Sau đó doanh số bùng nổ.
Bạn có thể xem Don trong cuộc phỏng vấn tuyệt vời trên CharlieRose.com. (Tom Murphy và Kay Graham cũng có vài đoạn rất hay.) Cũng như Charlie Munger, Don mãi luôn là một chàng trai miền Trung Tây — nhiệt huyết, thân thiện và đậm chất Mỹ.
Cuối cùng là Ajit Jain (Ấn Độ) và Greg Abel (Canada) —
cả hai đều sống ở Omaha vài năm vào cuối thế kỷ 20. Thậm chí vào thập niên 1990, Greg sống chỉ cách tôi vài dãy nhà trên phố Farnam, dù khi ấy chúng tôi chưa từng gặp nhau.
Liệu có phải nước ở Omaha chứa điều gì đó thần kỳ?
Tôi đã sống vài năm tuổi teen ở Washington, D.C.
(khi cha tôi ở Quốc hội), và năm 1954 tôi nhận một công việc mà tôi nghĩ sẽ là lâu dài ở Manhattan. Ở đó tôi được Ben Graham và Jerry Newman đối xử tuyệt vời và kết bạn nhiều người bạn trọn đời. New York có những giá trị độc nhất — và đến giờ vẫn vậy. Tuy nhiên, năm 1956, chỉ sau 1 năm rưỡi, tôi trở về Omaha, và từ đó không bao giờ rời đi nữa.
Từ đó, ba con tôi và một số cháu tôi đều lớn lên ở Omaha. Các con tôi luôn học trường công — tốt nghiệp cùng ngôi trường trung học đã dạy cha tôi (khoá 1921), người vợ đầu Susie (khoá 1950), cũng như Charlie, Stan Lipsey, Irv và Ron Blumkin — những người then chốt tạo dựng Nebraska Furniture Mart — và Jack Ringwalt (khoá 1923), người sáng lập National Indemnity và bán công ty cho Berkshire năm 1967, trở thành nền tảng để xây dựng hoạt động bảo hiểm tài sản/thiệt hại khổng lồ của chúng tôi.
Đất nước chúng ta có nhiều công ty lớn, trường học lớn, cơ sở y tế lớn,
mỗi nơi đều có lợi thế đặc biệt cùng con người tài năng. Nhưng tôi thấy mình may mắn khi:
- có những người bạn trọn đời,
- gặp được cả hai người vợ,
- có nền tảng giáo dục tốt từ trường công,
- gặp nhiều người Omaha thú vị và thân thiện khi còn rất nhỏ,
- và có nhiều bạn bè từ Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nebraska.
Tóm lại, Nebraska là nhà.
Nhìn lại, tôi tin rằng tôi và cả Berkshire đã làm tốt hơn nhờ đặt trụ sở ở Omaha — hơn bất kỳ nơi nào khác. Trung tâm nước Mỹ là một nơi tuyệt vời để sinh ra, nuôi gia đình và xây dựng sự nghiệp. Nhờ may mắn, tôi đã rút được một “lá thăm dài phi lý” ngay từ lúc chào đời.
Giờ hãy nói về tuổi già của tôi.
Di truyền không giúp ích nhiều — kỷ lục sống lâu nhất trong gia đình (dù hồ sơ không mấy rõ ràng) là 92 tuổi, cho đến khi tôi vượt qua. Nhưng tôi luôn có những bác sĩ Omaha khôn ngoan, thân thiện và tận tâm — bắt đầu từ Harley Hotz — và kéo dài đến tận hôm nay. Ít nhất ba lần trong đời, tôi đã được cứu sống, và cả ba đều bởi những bác sĩ chỉ cách nhà tôi vài dặm. (Tôi đã dừng lấy dấu vân tay của các y tá. Bạn có thể duy trì nhiều sự lập dị ở tuổi 95… nhưng cũng có giới hạn.)
Những ai sống đến tuổi già đều cần rất nhiều may mắn,
mỗi ngày tránh được:
- vỏ chuối,
- thiên tai,
- tài xế say xỉn hoặc mất tập trung,
- tia sét,
- và đủ thứ khác.
Nhưng Nữ thần May mắn thì thất thường và — không từ nào chính xác hơn — bất công một cách tàn nhẫn. Nhiều nhà lãnh đạo và người giàu đã nhận được phần may mắn nhiều hơn đáng kể so với mức công bằng — và phần lớn họ không muốn thừa nhận điều đó.
Người thừa kế dòng tộc có được tự do tài chính ngay khi sinh ra, trong khi nhiều người khác phải đối mặt với địa ngục trong những năm đầu đời, hoặc tệ hơn, mang trong mình những khuyết tật thể chất hoặc tinh thần khiến họ bị tước đi những điều tôi luôn xem là hiển nhiên. Ở nhiều nơi đông dân trên thế giới, rất có thể tôi đã có cuộc đời khốn khổ — và các chị tôi còn tệ hơn.
Tôi sinh năm 1930 — khỏe mạnh, tương đối thông minh, da trắng, nam giới, và ở nước Mỹ.
Wow! Cảm ơn, Nữ thần May mắn.
Các chị tôi thông minh ngang tôi và có tính cách tốt hơn, nhưng tương lai dành cho họ rất khác.
Nữ thần May mắn vẫn ghé thăm tôi trong nhiều năm, nhưng bà ấy có việc quan trọng hơn là tiếp tục chăm sóc những người đã ngoài 90. May mắn có giới hạn.
Trái lại, Thần Thời Gian ngày càng quan tâm đến tôi hơn khi tôi già đi.
Và ông ấy bất bại; cuối cùng ai cũng trở thành một dấu “thua cuộc” trên bảng điểm của ông ấy. Khi:
- thăng bằng,
- thị lực,
- thính giác,
- trí nhớ
đều giảm sút không ngừng, bạn biết Thần Thời Gian đang quanh quẩn đâu đó.
Tôi “đến muộn” với tuổi già — thời điểm xuất hiện của nó thay đổi tùy người — nhưng một khi nó đến thì không thể chối bỏ.
Ngạc nhiên thay, tôi vẫn cảm thấy ổn. Dù tôi đi lại chậm và đọc khó hơn, tôi vẫn đến văn phòng 5 ngày một tuần, làm việc với những người tuyệt vời. Thỉnh thoảng tôi có được một ý tưởng hữu ích, hoặc ai đó mang đến cho tôi một đề nghị mà bình thường Berkshire khó có thể nhận được. Vì quy mô của Berkshire và mức định giá thị trường, ý tưởng thì ít — nhưng không phải không có.
Nhưng tuổi thọ bất ngờ này kéo theo những hệ quả quan trọng
đối với gia đình tôi và việc thực hiện mục tiêu từ thiện của tôi.
Hãy cùng xem xét chúng.
Điều Gì Sẽ Đến Tiếp Theo
Các con tôi đều đã vượt qua tuổi nghỉ hưu thông thường — lần lượt là 72, 70 và 67 tuổi. Sẽ là sai lầm nếu đặt cược rằng cả ba — dù hiện tại vẫn đang ở giai đoạn đỉnh cao theo nhiều khía cạnh — sẽ gặp may mắn như tôi trong việc “lão hóa chậm”.
Để tăng xác suất rằng họ có thể phân bổ gần như toàn bộ tài sản của tôi trước khi các quản trị viên thay thế nhậm chức, tôi cần đẩy nhanh tiến độ tặng tài sản trong thời gian còn sống cho ba quỹ từ thiện thuộc về họ. Các con tôi hiện đang ở thời kỳ:
- giàu kinh nghiệm,
- sáng suốt,
- chưa thực sự bước vào tuổi già.
Giai đoạn “trăng mật” này sẽ không kéo dài mãi.
May mắn thay, việc điều chỉnh hướng đi này rất dễ thực hiện. Tuy nhiên, vẫn còn một yếu tố cần cân nhắc: Tôi muốn giữ lại một lượng đáng kể cổ phiếu loại A cho đến khi các cổ đông Berkshire cảm thấy hoàn toàn thoải mái với Greg — như mức độ tin tưởng mà Charlie và tôi từng có.
Cảm giác tin tưởng đó sẽ không mất nhiều thời gian. Các con tôi đã hoàn toàn ủng hộ Greg, cũng như toàn bộ hội đồng quản trị Berkshire.
Cả ba người đều có sự trưởng thành, trí tuệ, năng lượng và trực giác cần thiết
để phân bổ một tài sản lớn. Họ cũng có lợi thế:
- vẫn còn sống khi tôi đã đi xa từ lâu,
- và nếu cần thiết, họ có thể điều chỉnh chính sách đón đầu hoặc ứng phó trước các chính sách thuế liên bang hay những diễn biến khác liên quan đến hoạt động từ thiện.
Họ có thể sẽ phải thích nghi với một thế giới thay đổi đáng kể quanh mình. “Cai trị từ dưới mồ” không có thành tích tốt, và tôi chưa bao giờ có mong muốn làm điều đó.
May thay, các con tôi thừa hưởng phần lớn gen từ mẹ chúng.
Và theo thời gian, tôi cũng trở thành một hình mẫu tốt hơn cho suy nghĩ và hành xử của chúng. Nhưng tôi sẽ không bao giờ sánh bằng mẹ chúng.
Các con tôi cũng có ba quản trị viên thay thế, phòng trường hợp cái chết sớm hoặc bệnh tật.
Ba người này:
- không xếp thứ tự,
- không gắn với một đứa con cụ thể nào,
- đều là những con người xuất sắc, hiểu biết sâu sắc về thế gian,
- và không có động cơ xung đột.
Tôi bảo đảm với các con rằng chúng không cần phải làm điều kỳ diệu,
cũng không cần phải sợ thất bại hay sự thất vọng.
Những điều đó là tất yếu — bản thân tôi đã có rất nhiều sai lầm trong đời.
Điều chúng cần làm chỉ là làm tốt hơn đôi chút so với những gì thường đạt được bởi:
- các chương trình của chính phủ,
- hoặc hoạt động từ thiện tư nhân.
Và chúng cũng phải hiểu rằng những cơ chế phân phối lại tài sản này đều có thiếu sót.
Trước đây, tôi từng suy nghĩ về nhiều kế hoạch từ thiện “vĩ mô”.
Dù rất cố chấp, tôi đã phải chấp nhận rằng chúng không khả thi.
Trong nhiều năm, tôi cũng đã chứng kiến:
- các cuộc chuyển giao tài sản tồi tệ do giới chính trị gây ra,
- các quyết định theo kiểu dòng tộc,
- và cả các nhà từ thiện lập dị hoặc thiếu năng lực.
Nếu các con tôi chỉ cần làm một công việc tốt, chúng có thể chắc chắn rằng mẹ chúng và tôi sẽ hài lòng.
Chúng có trực giác tốt, và mỗi đứa đều đã có hàng chục năm kinh nghiệm thực hành, từ việc xử lý các khoản tiền nhỏ đến hiện nay là hơn 500 triệu đô la mỗi năm.
Cả ba đều thích làm việc nhiều giờ để giúp người khác — theo cách riêng của từng đứa.
Việc tăng tốc các khoản tặng tài sản trong đời tôi không phản ánh bất kỳ thay đổi nào
về niềm tin của tôi đối với triển vọng của Berkshire.
Greg Abel:
- đã đáp ứng hơn cả kỳ vọng mà tôi đặt ra khi lần đầu xem anh ấy là CEO kế nhiệm,
- hiểu các doanh nghiệp và con người của chúng ta tốt hơn tôi hiện nay rất nhiều,
- và học rất nhanh những điều mà nhiều CEO thậm chí chẳng bao giờ cân nhắc.
Tôi không thể nghĩ ra CEO nào, cố vấn quản lý nào, học giả nào, quan chức chính phủ nào —
bất kỳ ai — mà tôi sẽ chọn thay cho Greg để quản lý số tiền của các bạn và của tôi.
Greg hiểu rõ hơn nhiều về tiềm năng lẫn rủi ro của mảng bảo hiểm P/C
so với phần lớn các giám đốc bảo hiểm kỳ cựu.
Mong ước của tôi là sức khỏe của anh ấy vẫn tốt trong nhiều thập kỷ.
Với một chút may mắn, Berkshire chỉ cần 5 hoặc 6 CEO cho cả thế kỷ tới.
Chúng ta đặc biệt nên tránh những người có mong muốn:
- nghỉ hưu ở tuổi 65,
- trở nên giàu có kiểu “nhìn tôi đây”,
- hoặc xây dựng một “triều đại”.
Một thực tế không mấy dễ chịu:
Đôi khi một CEO tuyệt vời và trung thành — của công ty mẹ hoặc công ty con — có thể suy giảm trí tuệ:
- sa sút,
- Alzheimer,
- hoặc bệnh suy nhược dài hạn khác.
Charlie và tôi đã gặp vấn đề này vài lần — và chúng tôi đã không hành động.
Đó có thể là sai lầm lớn.
Hội đồng quản trị phải cảnh giác với khả năng này ở cấp CEO.
Và CEO phải cảnh giác điều tương tự ở các công ty con.
Điều này dễ nói hơn làm;
Tôi có thể nêu vài ví dụ từ những công ty lớn trong quá khứ.
Lời khuyên duy nhất: Giám đốc phải cảnh giác — và phải dám lên tiếng.
Trong thời gian tôi sống, các nhà cải cách đã tìm cách làm các CEO xấu hổ
bằng cách yêu cầu công bố mức lương CEO so với mức lương trung bình của nhân viên.
Hậu quả:
- Các bản tuyên bố ủy quyền (proxy statements) phình lên tới hơn 100 trang — so với 20 trang hoặc ít hơn trước đây.
- Và ý định tốt đẹp ban đầu phản tác dụng.
Theo quan sát của tôi, CEO của công ty A sẽ nhìn sang CEO của công ty B và ngầm gợi ý cho hội đồng rằng mình xứng đáng nhận nhiều hơn.
Dĩ nhiên, anh ta cũng sẽ tăng lương cho hội đồng và chú ý chọn ai vào ủy ban lương thưởng.
Kết quả của quy định mới là:
- đố kỵ,
- chứ không phải tiết chế.
Hiệu ứng “tăng dần” này trở thành vòng xoáy riêng của nó.
Điều khiến nhiều CEO giàu có cảm thấy khó chịu — họ cũng là con người — là khi CEO khác giàu hơn họ.
Đố kỵ và tham lam đi cùng nhau.
Và chưa từng có một tư vấn nào đề xuất:
- giảm lương CEO,
- hay giảm chi trả cho hội đồng quản trị.
Chưa bao giờ.
Tổng thể mà nói, các doanh nghiệp của Berkshire có triển vọng hơi tốt hơn mức trung bình,
được dẫn dắt bởi một vài “viên ngọc quý” quy mô lớn và không tương quan với nhau.
Tuy nhiên, một hoặc hai thập kỷ nữa, sẽ có nhiều công ty làm tốt hơn Berkshire; quy mô khổng lồ của chúng ta có cái giá của nó.
Berkshire có rủi ro thảm họa thấp nhất trong tất cả doanh nghiệp tôi từng biết.
Và Berkshire có đội ngũ lãnh đạo và hội đồng quản trị quan tâm đến cổ đông nhiều hơn gần như mọi công ty mà tôi biết (và tôi đã thấy rất nhiều).
Cuối cùng, Berkshire sẽ luôn được quản lý theo cách khiến sự tồn tại của nó trở thành tài sản đối với nước Mỹ, và tránh xa những hoạt động có thể khiến nó trở thành “kẻ cầu xin”.
Theo thời gian, các nhà quản lý của chúng ta chắc chắn sẽ trở nên giàu có — họ mang trách nhiệm quan trọng — nhưng không ai có khát vọng giàu có kiểu phô trương hoặc xây dựng dòng họ.
Giá cổ phiếu của chúng ta sẽ thay đổi thất thường,
và đôi khi giảm khoảng 50%, như đã xảy ra ba lần trong 60 năm qua dưới sự điều hành hiện tại.
Đừng tuyệt vọng; nước Mỹ sẽ hồi phục và cổ phiếu Berkshire cũng vậy.
Một Vài Suy Nghĩ Cuối Cùng
Một quan sát hơi mang tính tự khen: Tôi mừng khi nói rằng tôi cảm thấy nửa sau cuộc đời mình tốt hơn nửa đầu.
Lời khuyên của tôi:
Đừng tự dằn vặt mình vì những sai lầm trong quá khứ — hãy học một chút từ chúng và bước tiếp.
Không bao giờ quá muộn để cải thiện.
Hãy chọn đúng những người hùng của bạn và noi theo họ.
Bạn có thể bắt đầu với Tom Murphy; ông ấy là người giỏi nhất.
Hãy nhớ Alfred Nobel — người sau này có giải Nobel mang tên ông — được cho là đã đọc chính cáo phó của mình, đăng nhầm khi em trai ông mất và một tờ báo đã nhầm lẫn.
Ông kinh hoàng khi đọc những gì người ta viết về mình và nhận ra ông cần thay đổi cách sống.
Đừng chờ đến khi một tòa soạn nhầm lẫn:
Hãy quyết định bạn muốn cáo phó của mình nói điều gì — rồi sống thế nào để xứng đáng với nó.
Vĩ đại không đến từ việc tích lũy nhiều tiền,
không đến từ sự chú ý của công chúng,
cũng không đến từ quyền lực chính trị.
Khi bạn giúp ai đó — theo hàng ngàn cách khác nhau — là bạn đang giúp thế giới.
Lòng tốt không tốn gì cả, nhưng lại vô giá.
Dù bạn có tôn giáo hay không, thật khó để tìm được nguyên tắc sống nào tốt hơn “Quy tắc Vàng”.
Tôi viết điều này với tư cách một người từng vô tâm vô số lần, mắc nhiều lỗi lầm, nhưng cũng may mắn học được từ những người bạn tuyệt vời cách hành xử tử tế hơn (dù tôi vẫn còn cách xa sự hoàn hảo).
Hãy nhớ rằng: người dọn dẹp cũng là con người giống như Chủ tịch.
Tôi chúc tất cả những ai đọc được thư này một Lễ Tạ Ơn thật hạnh phúc.
Vâng, cả những kẻ tệ hại nữa; không bao giờ là quá muộn để thay đổi.
Hãy nhớ cảm ơn nước Mỹ vì đã tối đa hóa cơ hội cho bạn.
Nhưng quốc gia này — không thể tránh khỏi — cũng đầy tính thất thường và đôi khi thiên vị trong cách phân phối phần thưởng.
Hãy chọn người hùng của bạn thật cẩn thận — rồi sống để giống họ.
Bạn sẽ không bao giờ hoàn hảo, nhưng bạn luôn có thể tốt hơn.
Giới thiệu về Berkshire
Berkshire Hathaway và các công ty con tham gia vào nhiều lĩnh vực kinh doanh đa dạng, bao gồm bảo hiểm và tái bảo hiểm, tiện ích và năng lượng, vận tải đường sắt, sản xuất, dịch vụ và bán lẻ.
Cổ phiếu phổ thông của công ty được niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán New York, với ký hiệu BRK.A và BRK.B.
– Hết –
Liên hệ:
Marc D. Hamburg
402-346-1400
Dưới đây Crypto.id.vn xin chia sẻ file tiếng Anh của bức thư, nguồn tải trực tiếp từ trang berkshirehathaway.com để bạn đọc tiện đối chiếu: